Je bent hier

Informatie

Medezeggenschap op school

?

Begrippenlijst

A
Achterban: De groep mensen die je vertegenwoordigt en die jou steunen. Als leerlinggeleding in de medezeggenschapsraad zijn alle scholieren op jouw school je achterban.
Activeren: Het oproepen van je achterban, de leerlingen, om zich voor iets in te zetten. Bijvoorbeeld om naar een feest te komen of aan een actie mee te doen.
Adviesrecht: Het recht van de medezeggenschapsraad of een geleding om gevraagd en ongevraagd advies te geven op voorstellen van het schoolbestuur. Op bepaalde onderwerpen moet het schoolbestuur de MR om advies vragen.
Afsluiting (onderhandelen): Laatste fase van het onderhandelen waarin afspraken worden gemaakt en op papier worden gezet.
Agenda: Een lijst van onderwerpen die besproken worden tijdens een vergadering.

B
Beeldvorming: Stap 1 van het BOB-model, waarin je aan de hand van een uitleg te weten komt waar een onderwerp precies over gaat.
Belang: Iets wat iemand belangrijk vindt omdat het voordelig of nuttig is voor die persoon of voor zijn groep. Het belang is de achterliggende reden van een voorstel of van een probleem.
Beleid: Alle afspraken, regels en plannen die je met elkaar maakt over de school. Het beleid zorgt ervoor dat op papier staat hoe je een organisatie vanuit een algemeen gedeelde visie en missie wilt leiden. Beleid verduidelijkt de keuzes, doelstellingen en strategieën van een organisatie. Ook wordt duidelijk door beleid hoe een organisatie het eigen functioneren evalueert.
Besluiten: Stap 3 van het BOB-model, waarin je een besluit neemt. Een besluit is een keuze om iets te doen.
Bevoegd gezag: De mensen die de school gesticht hebben. Het bevoegd gezag neemt de besluiten in samenspraak met de medezeggenschapsraad. Het bevoegd gezag is een andere term voor schoolbestuur.
BOB: Model om op een gestructureerde manier te vergaderen en tot goed onderbouwde besluiten te komen.
Brainstormen: Alle ideeën die bij een bepaald onderwerp in je opkomen verzamelen.

C
Contact onderhouden met je achterban: Het communiceren met de leerlingen op jouw school. Je kunt je achterban informeren, raadplegen en activeren.

D
Discussie: Een gesprek waarin iedereen zijn mening geeft over een bepaald onderwerp.

E
Evaluaties van docenten door leerlingen (LED): Verzamelnaam voor alle manieren waarop leerlingen een rol spelen bij het beoordelen van docenten.
Examenreglement: Een document waarin beschreven staat welke regels er gelden rondom de centrale examens.

F
Foot-in-the-door: Overtuigingstechniek die je kan gebruiken bij het lobbyen. De foot-in-the-door techniek houdt in dat je kleine vragen stelt waarop de ander instemt, om uiteindelijk de vraag te stellen waar het je echt om gaat, zodat de kans groter is dat de ander hier ook mee instemt.
Formele bevoegdheden: Alle rechten die de medezeggenschapsraad volgens de WMS heeft. Deze zijn het initiatiefrecht, het informatierecht, het instemmingsrecht en het adviesrecht.
Framing: De strategie om je boodschap af te stemmen op degene die luistert en het zo overtuigender te maken.

G
Geledingen: De verschillende groepen die in de medezeggenschapsraad zitten: personeel, ouders en leerlingen. Elke geleding heeft bepaalde rechten en vertegenwoordigt hun eigen groep op school.
Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR): Een medezeggenschapsraad die zich bezighoudt met het beleid van meerdere scholen die samen onder één bevoegd gezag vallen. De samenstelling en de rechten van een GMR en lijken op die van een MR.
Geschil: Een onenigheid of meningsverschil tussen de medezeggenschapsraad en het schoolbestuur.

I
Informatie uitwisselen: Mogelijk doel van een vergadering. Bij informatie uitwisselen gaat het erom dat nieuws, kennis en meningen worden gedeeld zodat iedereen op de hoogte is.
Informatierecht: Het recht van de medezeggenschapsraad of een geleding om informatie op te vragen en tijdig geïnformeerd te worden door de schoolleiding.
Informeren: Informatie overbrengen naar je achterban, de leerlingen op jouw school. Het informeren van de achterban is een plicht van de medezeggenschapsraad.
Initiatiefrecht: Het recht om alle onderwerpen die met school te maken hebben op de agenda van het schoolbestuur te mogen plaatsen.
Inspectie van het Onderwijs (IvO): Organisatie die controleert of scholen zich aan de regels houden en de kwaliteit van de scholen in kaart brengt. De Inspectie van het Onderwijs valt onder het Ministerie van Onderwijs.
Inspraak: Onder inspraak wordt verstaan: het betrekken van burgers in het algemeen of belanghebbenden in het bijzonder bij het voorbereiden, vormen of uitvoeren van beleid van de overheid.
Instemmingsrecht: Het recht om met voorstellen van het schoolbestuur in te stemmen of om ze te weigeren. Bij weigering gaat het voorstel niet door en moet het voorstel aangepast worden.

J
Jurisprudentie: Eerder gedane uitspraken van een geschillencommissie, meestal te vinden op de website van Onderwijsgeschillen.

K
Klankbordgroep: Een groep leerlingen die eens in de zoveel tijd om hun mening wordt gevraagd over verschillende zaken op school.
Klassenvertegenwoordiger: Een leerling die het woord voert namens zijn of haar klas. Soms worden leerlingenraden gevormd uit klassenvertegenwoordigers, of is er een regelmatig overleg tussen klassenvertegenwoordigers en leerlingenraad of medezeggenschapsraad.

L
Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS): De landelijke scholierenorganisatie, voor en door scholieren. Het LAKS zet zich in om de belangen van alle scholieren in Nederland te vertegenwoordigen en organiseert allerlei activiteiten. Zie ook www.laks.nl.
LAKS-monitor: Het tevredenheidsonderzoek voor leerlingen, ontwikkeld door het LAKS. Elke school kan meedoen aan de LAKS-monitor om de tevredenheid van leerlingen over allerlei onderwerpen te meten. Zie ook www.laks-monitor.nl.
Leerlingen evalueren docenten (LED): Verzamelnaam voor alle manieren waarop leerlingen een rol spelen bij het beoordelen van docenten.
Leerlingen-participatiebeleid: vanaf 2017 heeft de leerlinggeleding van de MR het instemmingsrecht het leerlingenparticipatiebeleid vast te stellen en te wijzigen. In het leerlingenparticipatiebeleid legt elke school voor voortgezet onderwijs vast hoe de inspraak en betrokkenheid van leerlingen wordt geregeld.
Leerlingenraad: Niet-verplichte raad alleen bestaande uit leerlingen. De leerlingenraad houdt zich meestal bezig met praktische zaken die scholieren aangaan.
Leerlinggeleding: Eén van de drie groepen in de medezeggenschapsraad. De leerlinggeleding bestaat uit leerlingen die gekozen zijn om in de MR plaats te nemen en vertegenwoordigen de belangen van de leerlingen op hun school. 25% van de MR moet uit leerlingen bestaan. Als er geen leerlingen beschikbaar zijn mogen ouders het overnemen.
Leerlingenstatuut: Een overzicht van de rechten en de plichten van leerlingen op school. Elke school moet een eigen leerlingenstatuut hebben.
Leerplicht: Leerlingen zijn tot 16 jaar verplicht om onderwijs te volgen. Jongeren die na hun 16e nog geen startkwalificatie hebben, moeten tot hun 18e onderwijs volgen. Een startkwalificatie is een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger).
Lobbyen: Andere mensen overtuigen om jouw standpunt te steunen.

M
Medezeggenschap: Het recht om mee te praten over de plannen voor de school.
Medezeggenschapsraad (MR): Een raad die bestaat uit personeel, ouders en leerlingen. Elke groep heeft het recht om mee te praten over de plannen voor de school en vertegenwoordigt zijn eigen groep op school.
Medezeggenschapsreglement: Een document van elke (G)MR waarin staat wat het aantal leden van de (G)MR is, de zittingsduur van de leden en hoe de verkiezingen plaatsvinden. Als er van de WMS afgeweken wordt, moet dat in het reglement staan.
Medezeggenschapsstatuut: Een document van elke (G)MR waarin staat hoe de medezeggenschap op school is geregeld. In het statuut staan de verplichtingen van het schoolbestuur en de (G)MR, en over welke faciliteiten de MR kan beschikken.
MR-vergadering: dit is een vergadering tussen de leerlingen, de docenten (of ander personeel) en de ouders (dus niet met bestuurders en/of directie). De MR vergadert zonder het schoolbestuur om voorstellen te bespreken, vragen voor te bereiden en meningen uit te wisselen.
Mediator: Een persoon die gespecialiseerd is in het bemiddelen van conflicten.
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW): De afdeling van de overheid die verantwoordelijk is voor het landelijke onderwijsbeleid.

N
Notulen: Het verslag van de besproken punten en genomen besluiten van een vergadering.
Notulist: De persoon die de verslagen van de vergaderingen maakt en rondstuurt naar alle leden van de MR.

O
Oordeelsvorming: Stap 2 van het BOB-model, waarin je je mening geeft en voorstellen doet.
Onderhandelen: Het proberen tot een afspraak te komen wanneer twee partijen verschillende doelen, maar een gezamenlijk belang hebben.
Ondersteuningsplan: Het plan van elk samenwerkingsverband waarin staat hoe leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben passende ondersteuning kunnen krijgen.
Ondersteuningsplanraad (OPR): Een speciale medezeggenschapsraad van een samenwerkingsverband. In een OPR zitten leraren, ouders en leerlingen van scholen binnen het samenwerkingsverband. Een OPR houdt zich vooral bezig met het ondersteuningsplan.
(Stichting) Onderwijsgeschillen: Een onafhankelijke stichting die conflicten in het onderwijs in behandeling neemt. Veel scholen zijn bij Onderwijsgeschillen aangesloten.
Onderwijstijd: Alle activiteiten die tot onderwijs gerekend worden. Leerlingen en ouders in de medezeggenschapsraad bepalen mede wat geldt als onderwijstijd en wat niet.
Oplossingsgerichte methode: Methode van onderhandelen waarin je rekening houdt met ieders belangen en waarin je samen werkt om tot een oplossing te komen waar iedereen zich in kan vinden.
Oudergeleding: Eén van de drie groepen in de medezeggenschapsraad. De oudergeleding bestaat uit ouders die gekozen zijn om in de MR plaats te nemen en vertegenwoordigen de belangen van de ouders van de leerlingen op school. 25% van de MR moet uit ouders bestaan.
Ouderraad: Niet-verplichte raad bestaande uit ouders. De ouderraad komt op voor de belangen van de ouders van leerlingen op school.
Overlegvergadering: De MR vergadert met de overlegpartner (bestuur en/of directie) om antwoorden op vragen te krijgen, informatie uit wisselen, adviezen te bespreken en een standpunt voor te bereiden. Dit noemen we de overlegvergadering. Na de vergadering schrijft de MR zijn instemmings- of advies op en sturen ze de notulen daarvan rond.

P
Passend onderwijs: Hervorming in het onderwijs waardoor alle scholen verantwoordelijk zijn om leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben een goede onderwijsplek te bieden. Daarvoor werken scholen samen in regionale samenwerkingsverbanden.
Personeelsgeleding: Eén van de drie groepen in de medezeggenschapsraad. De personeelsgeleding bestaat uit personeel dat gekozen is om in de MR plaats te nemen en vertegenwoordigen de belangen van het personeel op school. 50% van de MR moet uit personeel bestaan.
Personeelsraad: Niet-verplichte raad bestaande uit personeel. De personeelsraad komt op voor de belangen van het personeel op school.
Privacy van leerlingen: De bescherming van persoonlijke gegevens van leerlingen.
Programma voor Toetsing en Afsluiting (PTA): Een document waarin beschreven staat welke regels er gelden rondom de schoolexamens.

R
Raadplegen: De mening vragen van je achterban, de leerlingen op jouw school. Door leerlingen te raadplegen weet je wat zij van bepaalde dingen vinden en wat er speelt op school.

S
Samenwerkingsverband: Samenwerking tussen scholen binnen een regio om alle leerlingen in die regio een passende onderwijsplek te bieden. Scholen binnen een samenwerkingsverband hebben een zorgplicht.
Schoolbegroting: Een overzicht van alle te verwachten inkomsten en uitgaven van de school.
Schoolbestuur: De mensen die de school gesticht hebben. Het schoolbestuur neemt de besluiten in samenspraak met de medezeggenschapsraad. Het schoolbestuur is een andere term voor bevoegd gezag.
Schoolleiding: De directeur (of rector) van de school, vaak bijgestaan door één of meer adjunct-directeuren of locatiedirecteuren (conrectoren). De schoolleiding is verantwoordelijk voor de uitvoering van de plannen en het leiden van de dagelijkse gang van zaken op school.
Schoolondersteuningsprofiel: Hierin staat welke ondersteuning de school zijn leerlingen wel of niet kan geven. Ook staat erin voor welke leerlingen de school in de toekomst wel extra ondersteuning wil geven.
Secretaris: Lid van de medezeggenschapsraad die zorgt voor het vastleggen van alle zaken en ervoor zorgt dat iedereen de notulen op tijd ontvangt.
Sociale veiligheid: Het gevoel van bescherming tegen gevaar of dreiging dat veroorzaakt wordt door menselijk handelen.
Speciaal onderwijs: Onderwijs voor leerlingen met een handicap, chronische ziekte of stoornis. Deze leerlingen krijgen in het speciaal onderwijs meer aandacht en ondersteuning dan in het gewone onderwijs.

V
Vacatiegelden: Vergoedingen die leden van de medezeggenschapsraad krijgen voor het bijwonen van vergaderingen.
Vergaderen: Het overleggen met de medezeggenschapsraad over de onderwerpen die door de MR of het schoolbestuur op de agenda worden gezet.
Vergadering: Overleg tussen alle leden van de medezeggenschapsraad. De vergaderingen zijn de officiële momenten waarop besluiten van de MR genomen worden.
Vertegenwoordigen: Praten, beslissen en handelen in naam van iemand anders, in dit geval je medescholieren.
Voorbereiden (onderhandelen): Eerste fase van het onderhandelen. Tijdens deze fase bedenk je wat je standpunt is en wat je minimaal wil bereiken na de onderhandeling.
Voorstel: Een duidelijk en concreet plan dat anderen kunnen goedkeuren of afkeuren.

W
Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS): De wet die scholen verplicht stelt om een medezeggenschapsraad te hebben. In deze wet staat hoe een MR is opgebouwd en welke rechten een MR heeft.

Z
Zorgplicht: De verantwoordelijkheid die alle scholen hebben om leerlingen de ondersteuning te bieden die zij nodig hebben. Als een school niet de juiste ondersteuning kan bieden, moet er een passende onderwijsplek gevonden worden binnen de regio waar deze ondersteuning wel geboden kan worden.

Staat je vraag er niet bij? Stel dan je vraag aan het LAKS