Wat is een curriculum?
Een curriculum (een leerplan) beschrijft alles wat leerlingen op school moeten leren. Het is een overzicht van wat leerlingen moeten kennen en kunnen als ze van school gaan. Voor alle vakken worden kerndoelen en eindtermen gemaakt. Vervolgens gaat jouw school aan de slag om een onderwijsprogramma te maken. Dat betekent dat ze lessen gaan ontwerpen om jou alles aan te leren, zodat jij de kerndoelen en eindtermen kan halen. Dit vind jij dan weer terug in het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA). Aan het eind van je schooltijd kan en ken je dan, na afronding van jouw PTA, alles wat er in het curriculum beschreven staat!
Kerndoelen en eindtermen
Kerndoelen gelden voor de onderbouw van de middelbare school. Deze doelen beschrijven wat een leerling, wettelijk gezien, na de onderbouw moet kennen en kunnen. Het zijn de eisen die het ministerie van Onderwijs heeft bedacht en waar scholen en leerlingen aan moeten voldoen. Kerndoelen bestaan voor alle leergebieden. Hetzelfde verhaal geldt voor de eindtermen, met als enige verschil dat de eindtermen alleen voor de bovenbouw van het voortgezet onderwijs zijn. Na de onderbouw moet je dus de kerndoelen hebben gehaald en na de bovenbouw moet je de eindtermen hebben gehaald. Dat wordt getoetst met schoolexamens en het centraal examen, en dat noemen we het examenprogramma.
Kerndoelen en eindtermen zijn redelijk breed beschreven, zodat scholen hun eigen invulling kunnen geven aan het onderwijsprogramma. Toch moet het ook heel duidelijk zijn wat er moet gebeuren, en daarom is het nodig dat er een beetje richting gegeven wordt. Op dit moment worden de kerndoelen en eindtermen opnieuw bekeken en worden deze herzien. Dat betekent dat er over een tijdje nieuwe kerndoelen en eindtermen zullen zijn voor elk leergebied. Daar is LAKS bij betrokken.
Waarom bemoeit het LAKS zich met het curriculum?
Het LAKS vindt het belangrijk dat het curriculum, het leerplan waar leerlingen mee te maken krijgen, goed aansluit op de leefwereld van leerlingen. Wat leerlingen moeten leren, kennen en kunnen moet aankomen bij leerlingen en het moet duidelijk zijn wáárom leerlingen iets leren. Het LAKS denkt ook dat de motivatie om te leren groter wordt als leerlingen zich kunnen vinden in het curriculum en dat onderwijs op die manier leuker wordt!
Het LAKS houdt zich daarom intensief bezig met de ontwikkelingen in het curriculum. Op dit moment worden de kerndoelen en eindtermen (examenprogramma’s) herzien. Dat betekent dat er een mogelijkheid is om de leerlingenstem te laten horen! Het LAKS peilt daarom wat leerlingen belangrijk vinden om te leren en hoe ze dat willen leren. Dan doen we voor verschillende thema’s en op verschillende manieren. Zo is het LAKS bijvoorbeeld bezig met seksuele en relationele vorming in het curriculum, en met de basisvaardigheden: taal, rekenen, burgerschap en digitale geletterdheid. Hierover schrijven we artikelen en rapporten en organiseren we congressen, panelgesprekken, inspraaksessies. Daarnaast lopen er pilots over praktijkgerichte programma’s voor vmbo-gl en vmbo-tl en havo en zorgt LAKS ook daar dat leerlingen ook een stem hebben in het evalueren van deze nieuwe vakken.
Wil jij meepraten over het curriculum? Dat kan!
In samenwerking met Stichting Leerplan Ontwikkeling (SLO) organiseert het LAKS inspraaksessies voor zowel de kerndoelen als de eindtermen. De inzichten van leerlingen worden dan overgebracht aan de experts die de kerndoelen en eindtermen opnieuw gaan maken. Jij kan dus invloed uitoefenen op wat er straks in de kerndoelen en eindtermen staat! Wil jij hierover meepraten en heb je goede ideeën voor het curriculum? Neem dan contact met ons op. Het LAKS vindt inzichten van álle leerlingen belangrijk! Van praktijkonderwijs-leerlingen, vmbo’ers, havisten en vwo’ers: iedereen mag meepraten en we zijn benieuwd naar jullie ideeën!
Vorig schooljaar (2021-2022) en dit schooljaar (2022-2023) heeft het LAKS ook scholierencongressen georganiseerd over basisvaardigheden en over burgerschap/digitale geletterdheid. Het rapport van 2021-2022, over basisvaardigheden, kan je hier vinden. Het rapport over burgerschap en digitale geletterdheid verschijnt in april 2023 en zal hier worden geplaatst.