Zoekresultaten: pta

Hoi!

De laatste tijd horen wij veel signalen over het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) en de schoolexamens daarin, dat lijkt niet altijd goed te gaan op school. Om een goed overzicht te krijgen willen een klein onderzoek doen naar hoe dat gaat bij jou op school!

De enqûete (2min) kan je hier invullen!

Wij verzamelen al jullie ervaringen en meningen om daarmee aan te kloppen bij de politiek en het onderwijs, zodat we het nog beter kunnen maken. Al je gegevens worden anoniem bewaard. Het invullen van deze peiling heeft geen invloed op jouw schoolexamens dit jaar.

Op 1 oktober van het nieuwe schooljaar moet er een nieuw, geldig PTA liggen. Vanaf 1 oktober kunnen leerlingen zich dan beroepen op dit PTA. Voor 1 oktober vinden er meestal geen schoolexamens plaats, dus is het PTA dan niet zo van belang.

Nee, je maakt schoolexamens volgens het PTA (Programma van Toetsing en Afsluiting) van de VAVO-instelling en je doet mee met de landelijke centrale examens.

Jij hebt iets te zeggen op school!

De rechten van de leerlingen
Als leerling breng je veel tijd door op school. Je volgt lessen, maakt toetsen, krijgt huiswerk. Ook maak je vrienden en houd je pauzes in de kantine. Binnen deze activiteiten gelden de regels op school. Dat je huiswerk maakt, dat iedereen fijn met elkaar om gaat en dat je op tijd komt. Tegelijkertijd moet de school zich ook aan regels houden. Toetsen moeten binnen redelijke tijd worden nagekeken, je mag niet zomaar straf krijgen, je hebt recht op goed onderwijs. Als leerling heb je dus rechten en plichten. Deze rechten vind je in het leerlingenstatuut. In dit document staan de afspraken tussen de school en leerlingen. Elke school moet een leerlingenstatuut hebben. Hier vind je een voorbeeld van zo’n statuut.

Meepraten op school
Als je iets wilt veranderen binnen de school of een goed idee hebt, mag je meepraten. Eén van de manieren om mee te praten is via de leerlingenraad. Niet elke school heeft een leerlingenraad. Maar als je er geen hebt, kun je er een opstarten. Leerlingenraden zijn niet verplicht, maar het LAKS heeft afspraken gemaakt met schoolleiders zodat zij leerlingenraden helpen en steunen. Je kunt dus zelf een leerlingenraad opstarten als jouw school er geen heeft. Sommige leerlingenraden hebben een leerlingenraadreglement. Hierin staan de afspraken van de leerlingenraad. Zoals dat er een leerlingenraad is, dat er verkiezingen gehouden worden, hoe vaak er vergaderd wordt en welke regels er tijdens de vergadering zijn. Zoek het leerlingenraadstatuut van jouw raad op en bekijk de regels. Hebben jullie geen statuut? Hier vind je een voorbeeld. Daarmee kun je er zelf een maken. Een leerlingenraad kan verschillende doelen hebben. Hieronder een aantal voorbeelden:

• Meepraten over wat er op school gebeurt
• Voor betere lessen zorgen
• Laten zien welke problemen er zijn
• Activiteiten organiseren
• Schoolleiders, leraren en leerlingen met elkaar laten praten
• De stem van leerlingen laten horen

De medezeggenschapsraad
De medezeggenschapsraad gaat een stapje verder dan de leerlingenraad. Elke school moet een medezeggenschapsraad hebben. Dat staat in de wet. In deze raad zitten docenten, ouders en leerlingen. Samen praten zij over wat er in de school gebeurt. Over belangrijke onderwerpen zoals het PTA, het examenreglement, lesrooster, toetsbeleid, het leerlingstatuut en privacy, neemt de medezeggenschapsraad beslissingen. Soms zitten er leerlingen uit de leerlingenraad in de medezeggenschapsraad. Dat is handig. Zo kan er in de medezeggenschapsraad gesproken worden over de ideeën van de leerlingenraad. Zit je zelf in de medezeggenschapsraad? Bekijk dan ons medezeggenschapsraadhandboek en volg een training bij ons! Je vindt alle nodige informatie over de training op de pagina MR cursus/training. Een andere handige website over de rechten en plichten van de medezeggenschap is Info WMS

Het LAKS organiseert, in afstemming met het ministerie van OC&W, een nationale dag waarop geslaagde scholieren hun vlag uit kunnen hangen. Voorzitter Pieter Lossie: “Wij hebben ontzettend veel berichten gehad van scholieren die zo’n dag graag georganiseerd zien worden. Met deze dag op 4 juni kan jaren schooltijd met voldoening afgesloten worden.”

Ook is de aangepaste slaag-zakregeling vandaag bekend gemaakt. Deze stelt de voorwaarden waarop eindexamenkandidaten slagen of zakken. Deze moest worden aangepast, door het eerdere besluit de centraal examens te schrappen. In de nieuwe slaag-zakregeling is vastgesteld dat de SE-cijfers de eindcijfers geworden en verder aan dezelfde voorwaarden moet worden voldoen als andere jaren. Voor leerlingen die gerekend hadden op de centrale examens als mogelijkheid om op hogere eindcijfers te komen, worden zogenoemde resultaatverbetertoetsen (RV-toetsen) geïntroduceerd. Elke leerling krijgt het recht om voor twee vakken zo’n toets te maken. De RV-toets is voor de hele school gelijk en kan over het hele Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) gaan. De RV-toets bepaalt vervolgens 50% van het eindcijfer en het afgeronde SE-cijfer de andere 50%.

“Die RV-toetsen kan je dus zien als een soort centraal eindexamen, maar dan op schoolniveau”, stelt Pieter Lossie. “Dat je die maar voor twee vakken mag maken, betekent dat er minder mogelijkheden zijn om cijfers te verhogen, dan dat je bij reguliere CE’s had gehad. Dat zal voor sommige scholieren slikken zijn.” De LAKS-voorman ziet echter ook voordelen: “Bij de RV-toets geldt dat deze alleen meetelt als je eindcijfer erdoor vooruitgaat. Dat is niet zo bij de reguliere CE’s. Bovendien mogen de toetsen pas in juni worden afgenomen. Zo kunnen leerlingen zich goed voorbereiden en hebben scholen de tijd om de toetsen degelijk vorm te geven en om nog herkansingen voor de SE’s te organiseren.”

Het LAKS roept scholen op om de tijd en ruimte die er nu ligt te benutten. Lossie: “Met het schrappen van de CE’s wisten we dat er nog meer verantwoordelijkheid dan normaal bij scholen zou komen te liggen. Dit is het moment voor scholen om te laten zien dat ze die verantwoordelijkheid kunnen nemen door samen voor goede examinering te zorgen. Organiseer SE’s verantwoord en ruim van tevoren, met goede herkansingsmogelijkheden en houd bij de RV-toetsen rekening met het niveau dat de SE’s in andere jaren hadden ten opzichte van de CE’s.” De LAKS-voorman benadrukt dat dit alleen goed kan gaan als er samengewerkt wordt. “Wij verwachten dat scholen duidelijke hulp krijgen van bijvoorbeeld hun koepel, de VO-raad, en het ministerie. Wij zullen scholieren in elk geval zo goed mogelijk informeren en helpen om op hun school samen te komen tot een goede regeling.”

Het LAKS roept scholen op zoveel mogelijk gebruik te maken van de ruimte voor het inplannen van extra herkansingsweken. Volgens voorzitter Pieter Lossie leggen deze regels veel verantwoordelijkheid bij scholen. “Nog meer dan normaal is het daarom essentieel dat schoolleiders, docenten en leerlingen samen een goede en duidelijke planning en regeling voor de komende schoolexamens en herkansingen maken.”

Met ingang van maandag 30 maart lanceert het LAKS examenklacht.nl, waar scholieren terecht kunnen met klachten over hun schoolexamens. Het gaat om een aanpassing van de welbekende eindexamenklachtenlijn. “Het is in deze onzekere tijden heel belangrijk dat scholieren ergens terecht kunnen met hun klachten en problemen. Zeker nu er zoveel gewicht ligt op de schoolexamens en er veel verschillen tussen scholen kunnen ontstaan.”, aldus Corlien Douma, algemeen bestuuslid bij het LAKS en tevens de coördinator van de Eindexamenklachtenlijn.

Knelpunten in kaart

Sinds het besluit bekend werd om de centrale schriftelijke en praktijkexamens af te gelasten, stromen de vragen van scholieren binnen bij het LAKS. Al die vragen en knelpunten wil het LAKS in kaart brengen. Douma: “Dat kan gaan van klachten bij het digitaal afnemen van de examens tot aan onduidelijkheid over het programma en de planning van toetsen. Scholen krijgen veel ruimte om nu zelf de examens vorm te geven en daar werken ze hard aan, maar daardoor liggen ook fouten en verschillen tussen scholen op de loer. Wij hopen duidelijk te krijgen waar scholen én scholieren daarbij nog hulp of aanwijzingen kunnen gebruiken.”

Noodzakelijk

Vorige week maakte minister Slob voor Basis- en Voortgezet Onderwijs bekend dat de centraal examens niet door zouden gaan. Leerlingen slagen op basis van hun schoolexamencijfers. Scholen hebben tot begin juni de tijd om de schoolexamens af te nemen, ook in een andere vorm. Scholen mogen het PTA (Programma van Toetsing en Afsluiting, waarin staat wat de scholieren moeten hebben afgerond voordat ze aan hun CE’s beginnen) — met instemming van de medezeggenschapsraad van de school — aanpassen, zodat ze toetsen anders kunnen plannen of inrichten.  Douma: “Scholen mogen dus heel veel zelf bepalen en er zijn weinig landelijke richtlijnen, terwijl er veel afhangt van de schoolexamens. Juist nu is het noodzakelijk dat eindexamenkandidaten ergens terecht kunnen met hun klachten en signalen worden doorgegeven. De infrastructuur van de Eindexamenklachtenlijn die we al hadden, kunnen we hier goed voor gebruiken.”

Zelfde website, andere vorm

Traditioneel opent het LAKS tijdens de examenperiode de Eindexamenklachtenlijn, waar scholieren terecht kunnen met klachten over onder andere de inhoud en de omstandigheden van hun centrale examens. De afgelopen dagen heeft het LAKS hard gewerkt om dit project anders vorm te geven. Corlien Douma: “Door de maatregelen omtrent corona kunnen we dit jaar geen callcenter met een belteam opzetten en kunnen leerlingen dus alleen klagen via de website examenklacht.nl. Deze hebben we helemaal omgevormd tot een meldpunt gericht op de schoolexamens. We brengen daarmee in kaart waar vooral over geklaagd wordt en hopen dat scholen en beleidsmakers gebruik gaan maken van de signalen die wij binnenkrijgen.”

Utrecht, 19 juni 2019 – Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) vraagt om snelle actie van de politiek en scholen. Naar aanleiding van de fouten rondom de schoolexamens op het Calvijn College te Amsterdam en de misstanden vorig jaar in Maastricht, trekt het LAKS opnieuw aan de bel over problematiek rond de examens. Voorzitter Jordy Klaas: ‘Het is ongelooflijk dat leerlingen nu weer de dupe zijn. Dit vraagt direct grondige actie van scholen en regering.’ Volgens het LAKS gaat het structureel mis en zijn deze twee zaken zeker niet de enige twee.

Calvijn College en VMBO Maastricht
Gisteren werd bekend dat 68 leerlingen van het Calvijn College in Amsterdam een aantal schoolexamens opnieuw moet maken. Het LAKS leeft intens mee met deze leerlingen. ´Het is onvoorstelbaar zuur als je denkt klaar te zijn met je middelbare school en in plaats daarvan in de zomervakantie toetsen moet inhalen en in spanning blijft´, aldus LAKS-voorzitter Klaas.

De leerlingen moeten de onderdelen inhalen omdat de school ze eerder niet heeft getoetst, terwijl ze wel in het programma van toetsing en afsluiting (PTA) van de school stonden. Nadat de school dit zelf gemeld had, deed de Inspectie van het Onderwijs onderzoek en kwam tot de conclusie dat de toetsen alsnog moesten worden gedaan. Vorig jaar ging het ook al mis op het VMBO Maastricht. Daar werden van 353 leerlingen de examens ongeldig verklaard nadat de Inspectie onderzoek had gedaan en er ook grote misstanden bleken rond de schoolexamens.

Wettelijk moet een leerling het PTA hebben afgerond voordat de eindexamens beginnen. Het PTA bestaat vaak uit een breed scala aan toetsen en telt voor de helft mee in het eindcijfer. Scholen hebben een grote vrijheid in het samenstellen van onderwerpen en onderdelen van het PTA. Klaas: ´De vraag is of scholen die vrijheid wel aankunnen´.

LAKS ziet vaker grote fouten
Het LAKS is naar aanleiding van VMBO Maastricht dieper in de problemen rondom PTA’s gedoken. Zo sprak het LAKS met veel scholieren over de gang van zaken rond de schoolexamens en hield ze een peiling, waar ruim 1400 reactie op binnenkwamen.

Daarin gaf bijna 1 op de 4 leerlingen aan dat er geen schoolexamen/toets is afgenomen, terwijl deze wel in het programma van toetsing en afsluiting stond; precies de dwaling die de leerlingen op het Calvijn College dupeerde. Verder geeft 49% van de respondenten aan dat er wel eens een examen niet volgens de planning wordt afgenomen. Voorzitter Klaas: ‘Onvoorstelbare cijfers die aantonen dat de problematiek nog steeds enorm is. Ik weet dat er hard is gewerkt aan verbetering, maar het is blijkbaar niet genoeg. De examens moeten op de schop.’

Het PTA moet worden ingestemd door de medezeggenschapsraad (MR) van een school, waar ook leerlingen in zitten. Het LAKS vroeg ook deze leerlingen naar hun ervaringen. Daar blijkt dat bij meer dan de helft (53%) van de respondenten de PTA’s niet voor de wettelijke deadline van 1 oktober heeft ingestemd en dat een aantal leerlingen in de raad zelfs nooit een PTA hebben gezien.

Een van de oorzaken voor de problematiek ziet het LAKS in overladenheid in het toetsingsprogramma, waardoor problemen met planning en administratie op de loer liggen en in slecht toegeruste medezeggenschapsraden die moeten toestemmen met het PTA. Klaas: ´Toetsingsprogramma’s zitten overvol. Scholen moeten heldere en begrijpelijke keuzes maken als ze een eigen examen willen maken.´

Volgens Klaas valt na het tweede opeenvolgende jaar waar een school de mist in gaat en uit de cijfers van de peiling niet meer te spreken van incidenten: ´Dit is een structureel probleem, dat vraagt om ander beleid.´

—————————————————————————————–

Terwijl de examens in volle gang zijn en er veel klachten binnenkomen van examenkandidaten, zit er elke dag op het LAKS-kantoor een team van acht scholieren klaar. Maar naast deze toppers krijgen we af en toe ook versterking van anderen, die wel eens willen weten hoe het er bij de klachtenlijn aan toe gaat. Zo schoven de afgelopen week onze partners van Cito, het Ministerie van OCW en het College voor Toetsen en Examens aan.

Bart en Natalie, beide examenmakers bij Cito, draaiden mee in het Belteam terwijl er klachten binnenkwamen over de examens Aardrijkskunde en Engels. Ze gingen met scholieren in gesprek, hebben een kijkje kunnen nemen in ons systeem, en namen zelfs een aantal klachten aan de telefoon aan. Voor ons was het ook een mooie kans om eens meer te horen over hoe de examens gemaakt worden. Zo kwamen er veel klachten binnen over een vraag over het Grevelingenmeer (vmbo-Aardrijkskunde): een zoutwatermeer, maar volgens het antwoordvoorschrift zoetwater. Cito legde uit dat ze soms drie jaar in de toekomst moet denken bij het maken van de examens: het betreffende meer is twee jaar geleden brak gelegd en nu een zoutwatermeer! Naast deze discussies hebben ze hun passie voor het vak toegelicht, en mooie verhalen gedeeld van hun scholen en werk als docent. Oh, en wist je dat ze Eindexamenmemes op de voet volgen?

Ook was Marc Spierings van het CvTE hier, met een leuke boodschap. Het CvTE is eindverantwoordelijke voor de eindexamens. De klachten die bij ons binnenkomen zijn voor hen belangrijke informatie, dus hij vond het ook ontzettend leuk om eens mee te kijken op de LAKS eindexamenklachtenlijn.

 

Dit bericht bekijken op Instagram

 

EXAMENSTRIJDERS OPGELET! Hier een peptalk van je favoriete aartsrivaal, het CvTE (blijkt dus dat ze toch best lief zijn (het zijn net mensen)). Het CvTE, verantwoordelijke voor de eindexamens, kwam ons ook ondersteunen tijdens de klachtenlijn! Vul je leeggezogen ziel met wat verse eindexamenhoop, voor dat extra steuntje in de rug. Je kan het❤️ Echt waar❤️ We geloven in je❤️

Een bericht gedeeld door LAKS (@laksstagram) op 16 Mei 2019 om 6:06 (PDT)

En uiteraard wilde ook Minister Slob wel even meedraaien in het Belteam. Ook hij had een leuke boodschap!

 

Dit bericht bekijken op Instagram

 

Even een peptalk tussendoor van je favo minister van onderwijs ❤️ Je kan het, we geloven in je ❤️

Een bericht gedeeld door LAKS (@laksstagram) op 14 Mei 2019 om 3:07 (PDT)

Op 24 november komen wij, samen met veel andere jongerenorganisaties in aktie tegen het ‘leenstelsel’, wat eigenlijk een schuldenstelsel is. Ik nodig jullie uit om met ons mee te demonstreren:

Schuldenstelsel?
Sinds een aantal jaren is de basisbeurs komen te vervallen en moet je lenen om te kunnen studeren. Met die lening moet je de kosten van de studie betalen, een woning, je boodschappen en zo voort.
Dat zorgt ervoor dat je als scholier niet zomaar meer kan gaan studeren, maar jezelf dus vaak in diepe schulden moet steken om alles te kunnen betalen.

Dit maakt dat veel scholieren niet zomaar durven te gaan studeren, omdat je dus een flinke lening aangaat. Of ze kiezen voor een andere studie, omdat die dichterbij huis is. Studenten kunnen door die schuld nog maar moeilijk een huis kopen na hun studie. Het is dus een flinke last..
Het ministerie heeft toen beloofd dat het geld wat met het leenstelsel bespaard werd, in het onderwijs zou worden gestoken, maar die belofte blijft uit…

Aktie
Ik maak mij zorgen om deze ontwikkeling. Iedereen zou moeten kunnen studeren, zonder dat je zorgen hebt over geld. Het onderwijs moet voor iedereen kansen blijven bieden!

Daarom gaan wij een demonstratie organiseren. We gaan met veel scholieren en studenten een mars lopen tegen dit schuldenstelsel. Om nog een keer een signaal te maken naar de politiek dat het nu echt klaar is.

Zaterdag 24 november van 13:00-15:00 in Den Haag. Kijk even op deze pagina voor het evenement, klik aan dat je aanwezig bent en blijf op de hoogte over locatie, vervoer en andere zaken!

Het is tijd voor echte investeringen, het is tijd voor aktie, weg met het schuldenstelsel!

Ik zie jullie daar!

Jordy Klaas

Voorzitter bestuur

PERSBERICHT:

Scholieren en studenten komen in aktie tegen het schuldenstelsel

Utrecht, 29 oktober 2018 – Het Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS) organiseert samen met LSVb, JOB, ROOD en FNV Jong een mars tegen het schuldenstelsel op zaterdag 24 november in Den Haag. De belangenbehartiger van scholieren heeft zich bij de invoering van het zogenoemde leenstelsel al verzet. Nu de gevolgen ook onacceptabel blijken blijft het LAKS zich verzetten. LAKS-voorzitter Jordy Klaas: ‘Scholieren moeten zich diep in de schulden steken om te kunnen studeren. Zo biedt het onderwijs niet meer de gelijke kansen die het zou moeten bieden.’

De negatieve gevolgen van het schuldenstelsel zijn duidelijk: steeds minder scholieren durven te studeren en een flinke lening aan te gaan en steeds minder mbo’ers stromen door naar het hbo. Scholieren van wie de ouders niet gestudeerd hebben, gaan zelf ook minder snel studeren, evenals scholieren met een migratieachtergrond.

Voorzitter Klaas: ‘Het onderwijs is met het schuldenstelsel niet altijd meer voor iedereen toegankelijk. De gelijke kansen die het onderwijs zou moeten bieden, worden zo niet meer geboden.’ De scholierenorganisatie waarschuwt dat dit ook gevolgen heeft voor de hele samenleving. Volgens het LAKS zorgt de kansenongelijkheid in het onderwijs voor een kloof verder in de maatschappij. De studentenbonden kwamen eerder dit jaar ook al met het bericht dat studenten na het afstuderen nog moeilijk een huis kunnen kopen, omdat ze door hun hoge schuld bijna geen hypotheek meer krijgen.

De gevolgen van het leenstelsel zijn volgens het LAKS groot voor alle jongeren, zeker nu er een vaste rente komt op de studieschuld en blijkt dat de beloofde investeringen in het onderwijs uitblijven. ‘Het is daarom dat we met zoveel jongerenorganisaties dit organiseren, bijna iedereen krijgt met de problemen van het schuldenstelsel te maken. Het is goed dat we de krachten bundelen.’

‘Elke scholier moet kunnen studeren, zonder dat hij of zij zich diep in de schulden moet steken. Weg met het schuldenstelsel, het is tijd voor aktie, tot de 24e !’

A
Achterban: De groep mensen die je vertegenwoordigt en die jou steunen. Als leerlinggeleding in de medezeggenschapsraad zijn alle scholieren op jouw school je achterban.
Activeren: Het oproepen van je achterban, de leerlingen, om zich voor iets in te zetten. Bijvoorbeeld om naar een feest te komen of aan een actie mee te doen.
Adviesrecht: Het recht van de medezeggenschapsraad of een geleding om gevraagd en ongevraagd advies te geven op voorstellen van het schoolbestuur. Op bepaalde onderwerpen moet het schoolbestuur de MR om advies vragen.
Afsluiting (onderhandelen): Laatste fase van het onderhandelen waarin afspraken worden gemaakt en op papier worden gezet.
Agenda: Een lijst van onderwerpen die besproken worden tijdens een vergadering.

B
Beeldvorming: Stap 1 van het BOB-model, waarin je aan de hand van een uitleg te weten komt waar een onderwerp precies over gaat.
Belang: Iets wat iemand belangrijk vindt omdat het voordelig of nuttig is voor die persoon of voor zijn groep. Het belang is de achterliggende reden van een voorstel of van een probleem.
Beleid: Alle afspraken, regels en plannen die je met elkaar maakt over de school. Het beleid zorgt ervoor dat op papier staat hoe je een organisatie vanuit een algemeen gedeelde visie en missie wilt leiden. Beleid verduidelijkt de keuzes, doelstellingen en strategieën van een organisatie. Ook wordt duidelijk door beleid hoe een organisatie het eigen functioneren evalueert.
Besluiten: Stap 3 van het BOB-model, waarin je een besluit neemt. Een besluit is een keuze om iets te doen.
Bevoegd gezag: De mensen die de school gesticht hebben. Het bevoegd gezag neemt de besluiten in samenspraak met de medezeggenschapsraad. Het bevoegd gezag is een andere term voor schoolbestuur.
BOB: Model om op een gestructureerde manier te vergaderen en tot goed onderbouwde besluiten te komen.
Brainstormen: Alle ideeën die bij een bepaald onderwerp in je opkomen verzamelen.

C
Contact onderhouden met je achterban: Het communiceren met de leerlingen op jouw school. Je kunt je achterban informeren, raadplegen en activeren.

D
Discussie: Een gesprek waarin iedereen zijn mening geeft over een bepaald onderwerp.

E
Evaluaties van docenten door leerlingen (LED): Verzamelnaam voor alle manieren waarop leerlingen een rol spelen bij het beoordelen van docenten.
Examenreglement: Een document waarin beschreven staat welke regels er gelden rondom de centrale examens.

F
Foot-in-the-door: Overtuigingstechniek die je kan gebruiken bij het lobbyen. De foot-in-the-door techniek houdt in dat je kleine vragen stelt waarop de ander instemt, om uiteindelijk de vraag te stellen waar het je echt om gaat, zodat de kans groter is dat de ander hier ook mee instemt.
Formele bevoegdheden: Alle rechten die de medezeggenschapsraad volgens de WMS heeft. Deze zijn het initiatiefrecht, het informatierecht, het instemmingsrecht en het adviesrecht.
Framing: De strategie om je boodschap af te stemmen op degene die luistert en het zo overtuigender te maken.

G
Geledingen: De verschillende groepen die in de medezeggenschapsraad zitten: personeel, ouders en leerlingen. Elke geleding heeft bepaalde rechten en vertegenwoordigt hun eigen groep op school.
Gemeenschappelijke medezeggenschapsraad (GMR): Een medezeggenschapsraad die zich bezighoudt met het beleid van meerdere scholen die samen onder één bevoegd gezag vallen. De samenstelling en de rechten van een GMR en lijken op die van een MR.
Geschil: Een onenigheid of meningsverschil tussen de medezeggenschapsraad en het schoolbestuur.

I
Informatie uitwisselen: Mogelijk doel van een vergadering. Bij informatie uitwisselen gaat het erom dat nieuws, kennis en meningen worden gedeeld zodat iedereen op de hoogte is.
Informatierecht: Het recht van de medezeggenschapsraad of een geleding om informatie op te vragen en tijdig geïnformeerd te worden door de schoolleiding.
Informeren: Informatie overbrengen naar je achterban, de leerlingen op jouw school. Het informeren van de achterban is een plicht van de medezeggenschapsraad.
Initiatiefrecht: Het recht om alle onderwerpen die met school te maken hebben op de agenda van het schoolbestuur te mogen plaatsen.
Inspectie van het Onderwijs (IvO): Organisatie die controleert of scholen zich aan de regels houden en de kwaliteit van de scholen in kaart brengt. De Inspectie van het Onderwijs valt onder het Ministerie van Onderwijs.
Inspraak: Onder inspraak wordt verstaan: het betrekken van burgers in het algemeen of belanghebbenden in het bijzonder bij het voorbereiden, vormen of uitvoeren van beleid van de overheid.
Instemmingsrecht: Het recht om met voorstellen van het schoolbestuur in te stemmen of om ze te weigeren. Bij weigering gaat het voorstel niet door en moet het voorstel aangepast worden.

J
Jurisprudentie: Eerder gedane uitspraken van een geschillencommissie, meestal te vinden op de website van Onderwijsgeschillen.

K
Klankbordgroep: Een groep leerlingen die eens in de zoveel tijd om hun mening wordt gevraagd over verschillende zaken op school.
Klassenvertegenwoordiger: Een leerling die het woord voert namens zijn of haar klas. Soms worden leerlingenraden gevormd uit klassenvertegenwoordigers, of is er een regelmatig overleg tussen klassenvertegenwoordigers en leerlingenraad of medezeggenschapsraad.

L
Landelijk Aktie Komitee Scholieren (LAKS): De landelijke scholierenorganisatie, voor en door scholieren. Het LAKS zet zich in om de belangen van alle scholieren in Nederland te vertegenwoordigen en organiseert allerlei activiteiten. Zie ook www.laks.nl.
LAKS-monitor: Het tevredenheidsonderzoek voor leerlingen, ontwikkeld door het LAKS. Elke school kan meedoen aan de LAKS-monitor om de tevredenheid van leerlingen over allerlei onderwerpen te meten. Zie ook www.laks-monitor.nl.
Leerlingen evalueren docenten (LED): Verzamelnaam voor alle manieren waarop leerlingen een rol spelen bij het beoordelen van docenten.
Leerlingen-participatiebeleid: vanaf 2017 heeft de leerlinggeleding van de MR het instemmingsrecht het leerlingenparticipatiebeleid vast te stellen en te wijzigen. In het leerlingenparticipatiebeleid legt elke school voor voortgezet onderwijs vast hoe de inspraak en betrokkenheid van leerlingen wordt geregeld.
Leerlingenraad: Niet-verplichte raad alleen bestaande uit leerlingen. De leerlingenraad houdt zich meestal bezig met praktische zaken die scholieren aangaan.
Leerlinggeleding: Eén van de drie groepen in de medezeggenschapsraad. De leerlinggeleding bestaat uit leerlingen die gekozen zijn om in de MR plaats te nemen en vertegenwoordigen de belangen van de leerlingen op hun school. 25% van de MR moet uit leerlingen bestaan. Als er geen leerlingen beschikbaar zijn mogen ouders het overnemen.
Leerlingenstatuut: Een overzicht van de rechten en de plichten van leerlingen op school. Elke school moet een eigen leerlingenstatuut hebben.
Leerplicht: Leerlingen zijn tot 16 jaar verplicht om onderwijs te volgen. Jongeren die na hun 16e nog geen startkwalificatie hebben, moeten tot hun 18e onderwijs volgen. Een startkwalificatie is een diploma havo, vwo of mbo (niveau 2 of hoger).
Lobbyen: Andere mensen overtuigen om jouw standpunt te steunen.

M
Medezeggenschap: Het recht om mee te praten over de plannen voor de school.
Medezeggenschapsraad (MR): Een raad die bestaat uit personeel, ouders en leerlingen. Elke groep heeft het recht om mee te praten over de plannen voor de school en vertegenwoordigt zijn eigen groep op school.
Medezeggenschapsreglement: Een document van elke (G)MR waarin staat wat het aantal leden van de (G)MR is, de zittingsduur van de leden en hoe de verkiezingen plaatsvinden. Als er van de WMS afgeweken wordt, moet dat in het reglement staan.
Medezeggenschapsstatuut: Een document van elke (G)MR waarin staat hoe de medezeggenschap op school is geregeld. In het statuut staan de verplichtingen van het schoolbestuur en de (G)MR, en over welke faciliteiten de MR kan beschikken.
MR-vergadering: dit is een vergadering tussen de leerlingen, de docenten (of ander personeel) en de ouders (dus niet met bestuurders en/of directie). De MR vergadert zonder het schoolbestuur om voorstellen te bespreken, vragen voor te bereiden en meningen uit te wisselen.
Mediator: Een persoon die gespecialiseerd is in het bemiddelen van conflicten.
Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW): De afdeling van de overheid die verantwoordelijk is voor het landelijke onderwijsbeleid.

N
Notulen: Het verslag van de besproken punten en genomen besluiten van een vergadering.
Notulist: De persoon die de verslagen van de vergaderingen maakt en rondstuurt naar alle leden van de MR.

O
Oordeelsvorming: Stap 2 van het BOB-model, waarin je je mening geeft en voorstellen doet.
Onderhandelen: Het proberen tot een afspraak te komen wanneer twee partijen verschillende doelen, maar een gezamenlijk belang hebben.
Ondersteuningsplan: Het plan van elk samenwerkingsverband waarin staat hoe leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben passende ondersteuning kunnen krijgen.
Ondersteuningsplanraad (OPR): Een speciale medezeggenschapsraad van een samenwerkingsverband. In een OPR zitten leraren, ouders en leerlingen van scholen binnen het samenwerkingsverband. Een OPR houdt zich vooral bezig met het ondersteuningsplan.
(Stichting) Onderwijsgeschillen: Een onafhankelijke stichting die conflicten in het onderwijs in behandeling neemt. Veel scholen zijn bij Onderwijsgeschillen aangesloten.
Onderwijstijd: Alle activiteiten die tot onderwijs gerekend worden. Leerlingen en ouders in de medezeggenschapsraad bepalen mede wat geldt als onderwijstijd en wat niet.
Oplossingsgerichte methode: Methode van onderhandelen waarin je rekening houdt met ieders belangen en waarin je samen werkt om tot een oplossing te komen waar iedereen zich in kan vinden.
Oudergeleding: Eén van de drie groepen in de medezeggenschapsraad. De oudergeleding bestaat uit ouders die gekozen zijn om in de MR plaats te nemen en vertegenwoordigen de belangen van de ouders van de leerlingen op school. 25% van de MR moet uit ouders bestaan.
Ouderraad: Niet-verplichte raad bestaande uit ouders. De ouderraad komt op voor de belangen van de ouders van leerlingen op school.
Overlegvergadering: De MR vergadert met de overlegpartner (bestuur en/of directie) om antwoorden op vragen te krijgen, informatie uit wisselen, adviezen te bespreken en een standpunt voor te bereiden. Dit noemen we de overlegvergadering. Na de vergadering schrijft de MR zijn instemmings- of advies op en sturen ze de notulen daarvan rond.

P
Passend onderwijs: Hervorming in het onderwijs waardoor alle scholen verantwoordelijk zijn om leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben een goede onderwijsplek te bieden. Daarvoor werken scholen samen in regionale samenwerkingsverbanden.
Personeelsgeleding: Eén van de drie groepen in de medezeggenschapsraad. De personeelsgeleding bestaat uit personeel dat gekozen is om in de MR plaats te nemen en vertegenwoordigen de belangen van het personeel op school. 50% van de MR moet uit personeel bestaan.
Personeelsraad: Niet-verplichte raad bestaande uit personeel. De personeelsraad komt op voor de belangen van het personeel op school.
Privacy van leerlingen: De bescherming van persoonlijke gegevens van leerlingen.
Programma voor Toetsing en Afsluiting (PTA): Een document waarin beschreven staat welke regels er gelden rondom de schoolexamens.

R
Raadplegen: De mening vragen van je achterban, de leerlingen op jouw school. Door leerlingen te raadplegen weet je wat zij van bepaalde dingen vinden en wat er speelt op school.

S
Samenwerkingsverband: Samenwerking tussen scholen binnen een regio om alle leerlingen in die regio een passende onderwijsplek te bieden. Scholen binnen een samenwerkingsverband hebben een zorgplicht.
Schoolbegroting: Een overzicht van alle te verwachten inkomsten en uitgaven van de school.
Schoolbestuur: De mensen die de school gesticht hebben. Het schoolbestuur neemt de besluiten in samenspraak met de medezeggenschapsraad. Het schoolbestuur is een andere term voor bevoegd gezag.
Schoolleiding: De directeur (of rector) van de school, vaak bijgestaan door één of meer adjunct-directeuren of locatiedirecteuren (conrectoren). De schoolleiding is verantwoordelijk voor de uitvoering van de plannen en het leiden van de dagelijkse gang van zaken op school.
Schoolondersteuningsprofiel: Hierin staat welke ondersteuning de school zijn leerlingen wel of niet kan geven. Ook staat erin voor welke leerlingen de school in de toekomst wel extra ondersteuning wil geven.
Secretaris: Lid van de medezeggenschapsraad die zorgt voor het vastleggen van alle zaken en ervoor zorgt dat iedereen de notulen op tijd ontvangt.
Sociale veiligheid: Het gevoel van bescherming tegen gevaar of dreiging dat veroorzaakt wordt door menselijk handelen.
Speciaal onderwijs: Onderwijs voor leerlingen met een handicap, chronische ziekte of stoornis. Deze leerlingen krijgen in het speciaal onderwijs meer aandacht en ondersteuning dan in het gewone onderwijs.

V
Vacatiegelden: Vergoedingen die leden van de medezeggenschapsraad krijgen voor het bijwonen van vergaderingen.
Vergaderen: Het overleggen met de medezeggenschapsraad over de onderwerpen die door de MR of het schoolbestuur op de agenda worden gezet.
Vergadering: Overleg tussen alle leden van de medezeggenschapsraad. De vergaderingen zijn de officiële momenten waarop besluiten van de MR genomen worden.
Vertegenwoordigen: Praten, beslissen en handelen in naam van iemand anders, in dit geval je medescholieren.
Voorbereiden (onderhandelen): Eerste fase van het onderhandelen. Tijdens deze fase bedenk je wat je standpunt is en wat je minimaal wil bereiken na de onderhandeling.
Voorstel: Een duidelijk en concreet plan dat anderen kunnen goedkeuren of afkeuren.

W
Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS): De wet die scholen verplicht stelt om een medezeggenschapsraad te hebben. In deze wet staat hoe een MR is opgebouwd en welke rechten een MR heeft.

Z
Zorgplicht: De verantwoordelijkheid die alle scholen hebben om leerlingen de ondersteuning te bieden die zij nodig hebben. Als een school niet de juiste ondersteuning kan bieden, moet er een passende onderwijsplek gevonden worden binnen de regio waar deze ondersteuning wel geboden kan worden.

Voor al je examenvakken maak je schoolexamens. Schoolexamens worden over het algemeen afgenomen gedurende je examenjaar, en soms ook in het voorlaatste leerjaar. In het Programma voor Toetsing en Afsluiting (PTA), of in een apart examenreglement, geeft jouw school aan hoe zij de schoolexamens afnemen en wat je per vak moet doen om het af te ronden.

Een klein aantal vakken rond je volledig af met schoolexamens. Het gaat dan bijvoorbeeld om je profielwerkstuk, maatschappijleer of ANW. De cijfers die je hiervoor met je schoolexamens haalt, komen in een combinatiecijfer op je eindlijst bij je diploma. Voor sommige vakken krijg je geen cijfer, maar een voldoende of onvoldoende, zoals gym. In de meeste vakken moet je ook centraal eindexamen doen, dan wordt je eindcijfer berekend met je schoolexamencijfer en je eindexamencijfer.

Schoolexamens vallen onder de bevoegdheid van het schoolbestuur. Er zijn geen landelijke regels, zoals bij het CSE, die de norm of herkansings-mogelijkheden omschrijven. Misschien heeft jouw school hier een regel over opgenomen, bijvoorbeeld in het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA). We raden je daarom aan om goed het PTA, het examenreglement, het leerlingenstatuut en de schoolgids te bekijken.

Nee, de centrale examens zijn van hetzelfde niveau. De college-examens – die als je staatsexamen doet en mondeling worden afgenomen – gaan net zo diep op de stof in. De inhoud en de eisen zijn hetzelfde, de vorm verschilt. Ook zijn de exameneisen voor een diploma precies hetzelfde. Het diploma is dus net zoveel waard als een schooldiploma.

Als je niet op een particuliere school of in het speciaal onderwijs zit, dan moet je je vaak individueel voorbereiden op de staatsexamens, zonder school of leraar dus. Dit kan het wel moeilijker maken, maar dit moet je zelf beoordelen en/of hier hulp bij zoeken.

Wat moet je kennen en kunnen per vak? Bekijk de informatie per vak hier. De vakinformatie is het PTA (Programma van Toetsing en Afsluiting) bij de staatsexamens.

Nee, dat hoeft niet. Het vavo stelt voor de kandidaat aan het begin van de cursus een PTA vast. In dat PTA, dat dekkend moet zijn voor het voorgeschreven schoolexamenprogramma, kan zijn vastgelegd dat onderdelen van het eerder afgesloten SE met de daarvoor behaalde cijfers worden overgenomen, en welke onderdelen dat zijn. Die onderdelen worden dus niet opnieuw gedaan. Dat kan zelfs voor het hele SE. Of er kan zijn vastgelegd dat alles over moet en dus niets wordt overgenomen. De school beslist wat overgedaan moet worden. Wat dus niet mag, is iets (een heel SE of een stukje daarvan) opnieuw doen en dan het hoogste van beide resultaten kiezen. Voor gezakte en doublerende kandidaten op dagscholen geldt overigens dezelfde regel.

Soms worden leerlingen uitgesloten van het centraal examen. Dat mag niet zo maar.

Ben je langdurig ziek (geweest)? Dan kun je het beste contact opnemen met jouw school. Het liefst met een zorgcoördinator van jouw school. De school moet namelijk zorgen dat jij niet te veel onderwijs mist. Ze kijken met je mee welke aanpassingen er gedaan kunnen worden, zodat jij toch naar school kan of thuisonderwijs kunt volgen.

Een school is dan verplicht om een zorgplan op te stellen, waarin staat hoe de school jouw ondersteunt in jouw ondersteuningsbehoeften. Hier moet dan ook rekening gehouden worden met hoe jij toetsen wel of niet kunt maken, hoe je eventueel dingen moet inhalen en wat je rechten zijn rondom herkansingen.

De regels die voor iedereen gelden rondom herkansingen en inhaalmomenten van de schoolexamens stelt jouw school zelf op. Deze regels zijn te vinden in het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) of in het examenreglement. In deze documenten kun je vinden wat de regels zijn rondom herkansingen bij ziekte in het algemeen en in bijzondere gevallen.

De regels voor herkansingen van de Centrale Examens zijn landelijk vastgesteld (zie Uitvoeringsbesluit WVO 2020 artikel 3.29). Als jij met een geldige reden afwezig bent bij je examen, dan kan jouw school een inhaalmoment voor je aanvragen bij de Inspectie voor het Onderwijs. Als dit toegekend wordt, dan zal dit hoogstwaarschijnlijk in het tweede tijdvak zijn. Als het nodig is, dan kan de herkansing ook nog plaatsvinden in het derde tijdvak.

Krijg je moeilijk contact met je school of wil je school niet meewerken? Dan kun je ook nog contact opnemen met Netwerk Ziezon en/of Stichting Zorgeloos naar School.

Een school mag zelf regels opstellen voor toetsing en beoordeling. Deze regels nemen zij op in het PTA (Programma voor Toetsing en Afsluiting). Op 1 oktober van het nieuwe schooljaar moet er een nieuw, geldig PTA liggen. Vanaf 1 oktober kunnen leerlingen zich dan beroepen op dit PTA. Voor 1 oktober vinden er meestal geen schoolexamens plaats, dus is het PTA dan niet zo van belang.