Een taalgids!? Waarom?
Het LAKS bestuur van ’22-’23 is begonnen met het maken van een taalgids. Met deze gids vragen we aandacht voor taalgebruik in het onderwijs en wat voor gevolgen taal kan hebben. Taal heeft de macht om mensen buiten te sluiten en om stereotypen en vooroordelen te versterken. Hoe we praten over bepaalde onderwerpen en welke woorden we daarvoor gebruiken, is erg belangrijk, omdat het bepaalt hoe wij de wereld zien en daarover praten.
De taalgids bestaat uit twee verschillende onderdelen. Bij het ene onderdeel focussen we ons op taalgebruik in beleid. Zo worden er woorden als “hoog- en laag opgeleiden”, “op- en af stromen” en “achterstandsleerling” wel eens gebruikt in beleidsdocumenten, zoals rapporten. Het LAKS vindt dat deze woorden anders moeten. De term “hoog- en laag opgeleiden” roept bijvoorbeeld op dat de ene opleiding beter is dan de andere, terwijl het LAKS vindt dat opleidingen gelijkwaardig gewaardeerd moeten worden. Benoem daarom zoveel mogelijk wat je precies bedoelt – gaat het over mensen met een wo, hbo of mbo opleidingsachtergrond? Om dezelfde reden spreken wij liever van “onderwijsrichtingen” dan van “onderwijsniveaus”.
Het andere onderdeel gaat over taalgebruik in de klas. Hoe zorg je er bijvoorbeeld voor dat er gendersensitief taalgebruik in de klas wordt gebruikt? Wordt er bijvoorbeeld wel eens naar voornaamwoorden gevraagd of wordt de klas opgedeeld in “jongens en meisjes”? Wordt het koloniale- en slavernijverleden van Nederland behandeld in de de klas? En welke woorden gebruiken docenten en leerlingen om daarover te praten? De klas moet een veilige plek zijn voor alle leerlingen. Met dit onderdeel van de taalgids willen we daar aandacht voor vragen.
De taalgids 3.0!
De derde editie van de LAKS Taalgids is nu publiek beschikbaar. De gids, ontwikkeld door het LAKS is geheel herzien en biedt leerlingen en docenten concrete handvatten om taalgebruik in het onderwijs kritisch te bekijken én bespreekbaar te maken. Met een frisse vormgeving, toegankelijke opdrachten en actuele voorbeelden willen we het bewustzijn rondom ongelijkwaardig taalgebruik vergroten – niet met opgeheven vinger, maar als uitnodiging tot gesprek.
De nieuwe editie van de gids is bedoeld om te gebruiken in de klas of zelfstandig door leerlingen. De gids biedt ruimte voor reflectie, discussie en oefening, onder andere via opdrachten die aanzetten tot gesprek.
Benieuwd naar de vernieuwede versie van de taalgids? Mail ons voor een fysiek exemplaar of kijk hieronder voor het online exemplaar!
Wil je mee praten?
De taalgids is nooit af! Taal is constant in ontwikkeling en daarom zorgen we ervoor dat onze taalgids mee verandert. Heb jij ideeën voor onze taalgids? Wil je graag een woord anders zien of heb je toevoegingen? Neem dan contact met ons op!
Als je vragen hebt over de taalgids of ideeën hebt voor een thema, dan kun je dit appen of mailen naar info@laks.nl.